We współczesnym świecie, pełnym coraz bardziej zaawansowanych zagrożeń cyfrowych, dwa terminy często się pojawiają: cybersecurity i cyber resilience. Choć brzmią podobnie, reprezentują różne podejścia do ochrony organizacji przed zagrożeniami i do odzyskiwania sprawności po incydentach.
Cybersecurity – ochrona i prewencja
Cybersecurity (bezpieczeństwo cyfrowe) to zbiór działań, technologii, procedur i polityk mających na celu zapobieganie atakom, wykrywanie ich na wczesnym etapie oraz minimalizowanie ryzyka. Skupia się na:
- kontroli dostępu, szyfrowaniu, firewallach, systemach antywirusowych, IDS/IPS,
- uwierzytelnianiu i nadzorze,
- testach penetracyjnych i audytach bezpieczeństwa.
Według definicji ISO/IEC TS 27100, ryzyko cybernetyczne definiuje się np. jako możliwość utraty poufności, integralności lub dostępności systemów i danych.
Jednak sam fokus na prewencję to już za mało – systemy obronne często prędzej czy później zostaną przełamane.
Cyber resilience (odporność na cyberataki) – operacyjność mimo incydentów
Cyber resilience to podejście znacznie szersze — zakłada, że ataki zdarzą się prędzej czy później, i koncentruje się na zdolności przetrwania, szybkiego reagowania, odzyskiwania i uczenia się z incydentów.
Kluczowe elementy cyber resilience obejmują:
- Detekcję i reagowanie — wykrywanie incydentów i uruchamianie procedur reagowania,
- Odzyskiwanie i ciągłość działania — szybkich powrót do działania pomimo szkód,
- Adaptację i ewolucję — analiza incydentów i ulepszanie zabezpieczeń,
- Zarządzanie ryzykiem i współpraca w łańcuchu dostaw — uwzględnianie słabości partnerów i dostawców.
Zatem cyber resilience vs security to pytanie o to, co jest nadrzędne: sama ochrona, czy zdolność do utrzymania działania mimo ataku.
Co mierzyć — metryki odporności (resilience metrics)
Aby ocenić poziom odporności na cyberataki, warto mierzyć:
| Obszar | Przykładowe metryki |
| Wczesne wykrywanie | średni czas do wykrycia (MTTD), liczba nieautoryzowanych zdarzeń |
| Czas reakcji | średni czas reakcji (MTTR), liczba eskalacji incydentów |
| Odzyskiwanie | czas przywrócenia usług, procent przywróconych danych |
| Utrata usług / wpływ | liczba przerw w działalności, koszty utracone (finansowe i reputacyjne) |
| Nauka i adaptacja | ilość wprowadzonych usprawnień po incydentach, liczba cykli ćwiczeń |
Zarządzanie metrykami wymaga ścisłej współpracy między zespołami IT, bezpieczeństwa, zarządem i ryzykiem.
Rola standardów ISO w budowie odporności na cyberataki
Standardy ISO mogą być pomocne zarówno w cyberbezpieczeństwie, jak i w odporności:
- ISO/IEC 27001 — zarządzanie systemem bezpieczeństwa informacji (ISMS), skuteczna baza do budowy odporności.
- ISO/IEC 27032 — wytyczne dotyczące cybersecurity, integralnie łączące różne obszary bezpieczeństwa cyfrowego.
- ISO 22301 — zarządzanie ciągłością działania (BCMS), które bywa kluczowe przy incydentach cybernetycznych.
Implementacja tych standardów pomaga ustalić strukturę procesów, odpowiedzialności, monitoringu i audytów — co z kolei cementuje odporność całej organizacji.
W skrócie:
- Cybersecurity to bariera, prewencja, próba unikania incydentów.
- Cyber resilience to założenie, że ataki zdarzą się i przygotowanie na to — aby utrzymać działanie organizacji nawet po ataku.
- Metryki odporności pozwalają mierzyć efektywność strategii reagowania i odzyskiwania.
- Standardy ISO (27001, 27032, 22301) stanowią solidne ramy do budowy efektywnego systemu odpornościowego.
Jeśli myślisz o wzmacnianiu odporności na cyberataki i chcesz prowadzić proces certyfikacji ISO w sposób bezpieczny i skuteczny — zapraszam do współpracy z doświadczonymi specjalistami. To inwestycja, która pozwoli przekształcić cyber resilience vs security z teoretycznego sporu w realny kapitał zaufania i ciągłości działania.